(۱۱) از باب نمونه در استفتائی که از آیه الله خامنهای آمده که: ما با اشخاصی معامله میکنیم که خمس نمیدهند و حساب سال هم ندارند، با آنان خرید و فروش داریم و به دیدن آنان رفته و با آنان غذا میخوریم، این مسأله چه حکمی دارد؟ ایشان در جواب میفرمایند: اگر یقین به وجود خمس در اموالی دارد که ازطریق خرید و فروش از آنان گرفته اید و با هنگام رفتن نزد آنان، مصرف میکنید، معامله در مقدار خمس موجود در اموالی که از طریق خرید و فروش از آنان میگیرید، فضولی است و احتیاج به اجازه ولی امر خمس یا وکیل او دارد، و تصرف در اموال ایشان برای شما جایز نیست، مگر این که ترک معاشرت و خود داری از خوردن غذای آنان و تصرف در اموالشان برای شما حرجی باشد که در این صورت تصرف جایز است، ولی ضامن خمس اموالی که در آنها تصرف میکنید، هستید. (۱۲)
نتیجه آن که از نظر اخلاقی آدمی باید قبل از هر چیز باید مواظبت بر غذاها و لقمههایی که میخواهد مصرف کند داشته باشد که حرام یا شبهه ناک نباشند که به سختی و درد سر بیفتد و اگر از روی ناچاری و یا جهل و بدون قصد این امر اتفاق افتاد اولا باید یقین به حرمت داشته باشد و اعتنا به شک نکند. ثانیا اگر امکان دارد حق صاحبانشان را بپردازد و از او حلالیت بطلبد و ثالثا در صورت یقین به حرام بودن و عدم دست رسی به صاحب آن به مقداری که مصرف کرده با حاکم شرع مصالح و مقدار پول آن را پرداخت کند.
پی نوشت ها:
۱. آمدی، غرر الحکم، مکتب الاعلام الاسلامی، ح. ۳۸۳۳.
۲. مائده:۳۹.
۳. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، دارالاحیاء التراث العربی، ج. ۱۰۰، ص. ۱۲.
۴. نساء:۲۹.
۵. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمة، ج. ۲، ص. ۶۸۳، ح. ۲۴۲۹۶.
۶. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، دار الأضواء، ج. ۲، ص. ۳۳۱، باب ظلم؛ و مجلسی، بحار الانوار، ج. ۵۷، ص. ۳۲۹.
۷. آمدی، غرر الحکم، ح. ۴۷۸۰.
۸. نهج البلاغه، ک. ۴۱۷.
۹. امام خمینی، سید روح الله، چهل حدیث، بحث توبه، نراقی، ملا احمد، معراج السعادة، بحث توبه.
۱۰. ر. ک: امام خمینی، سید روح الله، استفتائات، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، ۱۳۶۶،
ج. ۱، ص. ۴۱۴ و ۴۱۵. و سوال ۲۰۹ و ۲۱۲.
۱۱. ر. ک: امام خمینی، سید روح الله، استفتائات، ص. ۴۱۳ و ۴۱۴. همچنین خامنه ای، سید علی، اجوبه
الاستفتائات، ص. ۱۹۶ و ۱۹۷.
۱۲. خامنه ای، سید علی، رساله اجوبه الاستفتائات (ترجمه فارسی)، انتشارات بین المللی الهدی، ۱۳۸۲، ص. ۱۹۶.
http://www.shia-news.com/fa/news/77502